Nederland is een verdeeld land aan het worden. En het onderwijsstelsel draagt daaraan ongewild bij.

[Read more…]

Het hoger onderwijs wordt massaler en massaler. De studentenaantallen op universiteiten en hogescholen blijven groeien; de rijksbijdrage blijft daar behoorlijk bij achter. Een van de consequenties daarvan is de gestage opmars van de multiple choice toets, die geheel geautomatiseerd valt te beoordelen en zo docententijd en dus docentenkosten bespaart. Van studenten wordt zo steeds minder vaak verlangd om een behoorlijk essay in te leveren, en de beschikbare tijd voor de beoordeling wordt bovendien steeds beperkter. En dat terwijl schriftelijk uitdrukkingsvermogen van oudsher toch al niet het sterkste punt van de Nederlandse afgestudeerden was.
Zouden studenten zelf bij elkaars beoordeling een rol kunnen spelen? [Read more…]

Niemand is tegen de internationalisering van de universiteit. Dat hoort er al eeuwen lang bij, en dat moet vooral zo blijven. Nederlandse universiteiten lopen daarbij voorop: onze eigen studenten en geleerden zwermen uit over de hele wereld, en hun collega’s weten ons kleine land met zijn wonderlijke taal toch verrassend goed en vaak te vinden.

Maar het kan altijd beter, en soms gebeurt er iets wat aandacht vergt en wetgeving uitlokt. Het plan van de Groningse universiteit, bijvoorbeeld, om in China op joint venture basis een vestiging op te zetten. Geen gemakkelijke omgeving. Hieronder staat waarom ik desondanks vertrouwen in het initiatief heb en er het beste van hoop.

Veel aandacht was er bij de Eerste Kamer voor de verruiming van het promotierecht naar gekwalificeerde universitaire hoofddocenten. Er zitten ook wel erg veel hoogleraren onder de 75 leden, en die hebben niet alleen een mening maar ook ervaringen die ze maar wat graag delen.

Nadat de universiteiten zelf een kleine slordigheid in het voorstel hadden gerepareerd kon ik ook op dit punt minister Bussemaker namens D66 steun toezeggen. Aanzienlijk minder enthousiast was en blijf ik over het voorstel van de minister om instellingen van hoger onderwijs niet langer toe te staan selectiekosten door te berekenen aan geinteresseerde kandidaten uit binnen- en buitenland. Vooral in de laatste categorie zitten zoveel veelinschrijvers dat het tijdsbeslag van de selectie hier en daar nu al uit de hand loopt en een bescheiden financiële drempel echt zou helpen. Maar de minister hield voet bij stuk, en een aantal hogescholen stapt nu naar de rechter. Dat deel overlatend aan een ander deel van de Trias Politica, stemde de Eerste Kamer tenslotte dan ook unaniem in met deze mogelijkerwijs laatste wet van Jet.

Voorzitter,

“Reizigers zijn wij in deze wereld, geen bewoners.” Dat citaat van Desiderius Erasmus staat op een gevel in Gouda, zijn vermoedelijke geboortestad. Eenmaal in Rotterdam gearriveerd, voegde Erasmus zijn daden bij zijn woorden en was hij een groot deel van zijn leven onderweg. De gemeenschap waar hij deel van uit maakte was een internationale gemeenschap lang voordat er officiele nationale grenzen waren; studenten en geleerden trokken door Europa lang voordat dat vanuit Brussel of waar dan ook werd gesubsidieerd. Inmiddels vinden wij het vanzelfsprekend dat Nederlandse overheid de internationalisering van universiteiten en hogescholen actief bevordert, en gaat het in het voorliggende wetsvoorstel meer over de wijze waarop dan over de reden waartoe. Toch stuiten we ook in die ogenschijnlijk technische discussie af en toe nog op fundamentele vragen. Namens mijn fractie ben ik verheugd daaraan een bijdrage te mogen leveren.

[Read more…]

Aan de onderkant van de arbeidsmarkt heersen hier en daar wantoestanden. Heel verrassend is dat niet. Wie daar naar werk zoekt heeft vaak een zwakke onderhandelingspositie en moet genoegen nemen met slechte arbeidsvoorwaarden. Als een opdrachtgever erin slaagt om een normaal dienstverband te vermijden, dan kan de beloning voor die diensten zelfs onder het minimumloon belanden.

De minister van sociale zaken, Lodewijk Asscher, wilde daar terecht wat aan doen, maar slaagde er slecht in de Eerste Kamer aan zijn zijde te krijgen in een poging de bescherming van de Wet Minimumloon uit te breiden naar iedereen die werkt op basis van een zogenaamde ‘overeenkomst van opdracht’. Lange tijd lag de wet te wachten op afronding. Maar eindelijk, vlak voor de verkiezingen van maart 2017, was het zover. De wet was inmiddels toe aan zijn vierde termijn – dat komt niet vaak voor.

D66 was niet enthousiast. Er was sinds de derde termijn veel gebeurd. Het praktijkdebacle van de Wet DBA, een wet waar ik mij tevergeefs tegen had verzet, illustreerde de noodzaak van een fundamentele arbeidsmarkthervorming, en daar nam dit wetsvoorstel niet meer dan een klein, wellicht onhandig voorschotje op. Het was echter onmiskenbaar dat er aan de onderkant van de arbeidsmarkt al direct van geprofiteerd zou kunnen worden door mensen die eenieders sympathie verdienen.

Maar nadere bestudering van het wetsvoorstel wees uit dat het ernstig rammelde. In zijn beperking tot de overeenkomst van opdracht sloot het vele werkers uit die al evenzeer bedreigd werden door onacceptabel lage betaling. De uitvoering van de wet in de praktijk zou ernstig lijden onder het verdwijnen van de VAR als gevolg van die vermaledijde DBA. En eerdere regelgeving van dezelfde minister Asscher bleek in de praktijk dezelfde groep kwetsbaren van andere inkomenszekerheden te beroven. In mijn bijdrage hieronder leg ik dat nader uit.

Dit keer werden deze bezwaren na enige aarzeling onderschreven door een meerderheid van de Eerste Kamer. Minister Asscher toonde zich ook na enige aarzeling bereid om een motie die ik over deze drie onderwerpen in de vijfde termijn had ingediend welwillend te bejegenen, en legde dat vast in een brief. Helemaal duidelijk was die niet, en bijna had ik hem daarover in een zesde termijn willen ondervragen – dat was echt een record geworden. Maar uiteindelijk gunde D66 de vertrekkende minister met een ruime Kamermeerderheid dit laatste wetgevende resultaat, in de zekerheid dat wij over de arbeidsmarkt met zijn opvolger nog lang niet zijn uitgepraat.